Wyjątki w prawie do odstąpienia od umowy – część 2

Przed dwoma tygodniami opisywaliśmy wyjątki w prawie do odstąpienia od umowy zawartej na odległość (np. w intrenecie lub poprzez pocztę e-mail). Dziś przedstawiamy drugą część tego podsumowania. Ze względu na specyfikę niektórych produktów oraz usług, ustawa o prawach konsumenta w art. 38 ust. 1 zawiera trzynaście takich wyjątków.

Warto pamiętać, że są to jedyne dopuszczalne wyjątki, na które sprzedawca internetowy może powołać się w przypadku sprzedaży na rzecz klienta będącego konsumentem. Nie można interpretować ich rozszerzająco. Ponadto przed zawarciem umowy należy poinformować konsumenta o braku możliwości skorzystania z prawa do odstąpienia od niej na podstawie art. 38 lub okolicznościach, w których kupujący traci takie prawo.

W pierwszej części opisywaliśmy wyjątki zawarte w punktach od 1-6. Dziś przedstawiamy pozostałe ustawowe wyjątki od prawa do odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Zgodnie z art. 38 ust. 1 prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje w odniesieniu do umowy:

7) w której przedmiotem świadczenia są napoje alkoholowe, których cena została uzgodniona przy zawarciu umowy sprzedaży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upływie 30 dni i których wartość zależy od wahań na rynku, nad którymi przedsiębiorca nie ma kontroli;

Konsumentom nie przysługuje prawo do odstąpienia od umowy w przypadku zakupu napojów alkoholowych, których cena została uzgodniona przy zawarciu umowy sprzedaży, a których dostarczenie może nastąpić dopiero po upływie 30 dni.

Wartość tych napojów zależy w takim przypadku od wahań na rynku, nad którym przedsiębiorca nie ma kontroli. Przepis dotyczy przede wszystkim wysokogatunkowych alkoholi takich jak whisky lub wina kolekcjonerskie, dostarczanych po upływie dłuższego okresu od daty zawarcia umowy, która ma charakter spekulacyjny. Praktyka ta jest popularna np. we Francji, gdzie konsumenci mogą z rocznym wyprzedzeniem kupić wino na kolejny sezon („vin en primeur”).

8) w której konsument wyraźnie żądał, aby przedsiębiorca do niego przyjechał w celu dokonania pilnej naprawy lub konserwacji; jeżeli przedsiębiorca świadczy dodatkowo inne usługi niż te, których wykonania konsument żądał lub dostarcza rzeczy inne niż części zamienne niezbędne do wykonania naprawy lub konserwacji, prawo odstąpienia od umowy przysługuje konsumentowi w odniesieniu do dodatkowych usług lub rzeczy;

Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy za pośrednictwem Internetu konsumenci mogą zamówić przyjazd pracownika przedsiębiorcy w celu przeprowadzenia pilnej naprawy lub prac konserwacyjnych.

Zgodnie z ustawą o prawach konsumenta w takich przypadkach prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje. Powyższe nie dotyczy jednak usług niezamówionych, świadczonych przez przedsiębiorcę lub jego pracownika dodatkowo, tj. w oderwaniu od treści uprzednio złożonego zamówienia. Prawo do odstąpienia od umowy nie zostaje również wyłączone w odniesieniu do dostarczonych przez przedsiębiorcę rzeczy, które nie stanowią części zamiennych niezbędnych do przeprowadzenia zamówionej naprawy lub prac konserwacyjnych.

9) w której przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;

Konsumenci nie mogą skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy w przypadku zakupu nagrań dźwiękowych i wizualnych albo programów komputerowych zapisanych na nośnikach danych. Warunkiem jest jednak dostarczenie takiego towaru w zapieczętowanym opakowaniu i jego usunięcie przez konsumenta (otwarcie opakowania). Jeżeli nagranie lub gra komputerowa nie zostaną dostarczone w zapieczętowanym opakowaniu, konsument będzie mógł skorzystać z produktu i mimo to odstąpić od umowy.

10) o dostarczanie dzienników, periodyków lub czasopism, z wyjątkiem umowy o prenumeratę;

W przypadku umowy o dostarczanie gazet – dzienników, periodyków lub czasopism prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje. Wyjątek ten nie dotyczy jednak prenumeraty takich dzienników i czasopism. Konsument nadal może wówczas odstąpić od umowy. Będzie miał jednak obowiązek zapłaty za świadczenia zrealizowane do chwili odstąpienia od umowy. Kwota do zapłaty powinna być w takiej sytuacji proporcjonalna do zakresu, w jakim konsument skorzystał z świadczenia, tj. proporcjonalna do okresu czasu, w którym konsument korzystał z prenumeraty (stosownie do rozwiązania przyjętego w art. 35 w zw. z art. 15 ust. 3 i art. 21 ust. 2 ustawy o prawach konsumenta).

11) zawartej w drodze aukcji publicznej;

Konsumentowi nie przysługuje prawo do odstąpienia od umowy również w sytuacji, gdy umowa została zawarta w drodze aukcji publicznej.

Co ważne – ustawa nie wyłącza jednak prawa do odstąpienia w przypadku aukcji internetowych i sprzedaży z licytacji na platformach internetowych. Zgodnie bowiem z art. 2 pkt. 6 ustawy o prawach konsumenta przez aukcje publiczną rozumie się „sposób zawarcia umowy polegający na składaniu organizatorowi aukcji w ramach przejrzystej procedury konkurencyjnych ofert przez konsumentów, którzy w niej fizycznie uczestniczą lub mogą uczestniczyć, i w której zwycięski oferent jest zobowiązany do zawarcia umowy”.

Aby zatem aukcja stanowiła aukcję publiczną w rozumieniu ustawy o prawach konsumenta, konsument musi w niej osobiście uczestniczyć lub mieć możliwość takiego uczestnictwa. Dlatego aukcje przeprowadzone na odległość, tj. na platformach sprzedaży internetowej nie stanowią aukcji publicznej w rozumieniu definicji zawartej w ustawie o prawach konsumenta. W przypadku aukcji (licytacji) prowadzonych na portalach internetowych, konsumentowi zawierającemu umowę z przedsiębiorcą przysługuje ustawowe prawo do odstąpienia od umowy.

12) o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi;

Wyłączenie odnosi się do wskazanych powyżej kategorii usług, jeżeli ich świadczenie miało się odbyć w z góry oznaczonym w umowie dniu lub okresie. Powyższy wyjątek dotyczy np. rezerwacji pokoi hotelowych lub biletów na wydarzenia kulturalne i sportowe.

13) o dostarczanie treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia rozpoczęło się za wyraźną zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez przedsiębiorcę o utracie prawa odstąpienia od umowy.

Konsument dokonujący zakupu treści cyfrowych niezapisanych na trwałym nośniku (np. pliki audiowizualne udostępnione do bezpośredniego pobrania) traci uprawnienie do odstąpienia od umowy pod następującymi warunkami:

•  świadczenie rozpoczęło się przed upływem terminu, w którym można odstąpić od umowy;
• konsument wyraził zgodę na rozpoczęcie świadczenia przed upływem terminu, w którym można odstąpić od umowy;
• konsument przed rozpoczęciem świadczenia przez przedsiębiorcę został poinformowany, że wyrażenie zgody na rozpoczęcie świadczenia skutkuje utratą prawa do odstąpienia od umowy. Powyższe przesłanki muszą być spełnione łącznie, w przeciwnym razie konsument będzie mógł odstąpić od umowy w ustawowym – 14 dniowym terminie.